Chiến thuật lợi hại của không quân Thổ Nhĩ Kỳ không cứu nổi bị “sấp mặt”

Mấy ngày qua xuất hiện trên bầu trời Idlib một cuộc chiến rất khốc liệt và căng thẳng giữa không quân Thổ Nhĩ Kỳ với lực lượng phòng không, không quân Nga – Syria.

Vùng trời phía trên Idlib đã biến thành một “sàn đấu”, trong khi cả hai bên sử dụng các chiến thuật cơ bản khác nhau.

Hiệp 1: Không quân Thổ Nhĩ Kỳ biến SAA thành con mồi…

Chỉ trong 3 ngày, từ ngày 1 – 3 tháng 3, F-16 và UAV của không quân Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ 2 Su-24, 1 L-39 và UAV tiêu diệt nhiều phương tiện, trang bị và nhân mạng của Quân đội Ả rập Syria (SAA).

Và, thậm chí cho đến ngày 3/3, tại Saraqib, đã báo cáo rằng có hai Anki-S cản trở các đơn vị Syria dọn dẹp thành phố, hoạt động như một tay súng bắn tỉa và thậm chí bắn vào xe cứu thương.

Đây là một mối đe dọa nghiêm trọng - tiến công của bộ binh đang chậm lại, pháo không thể hoạt động bình thường và tổn thất trong thiết bị đang gia tăng. Có thể nói, tổn thất của SAA do UAV Thổ Nhĩ Kỳ gây ra là rất lớn…

 

Làm thế nào mà các lực lượng không quân Thổ Nhĩ Kỳ bị Nga cấm bay trên vùng trời Idlib lại xuất hiện trong cuộc đối đầu này cho đến nay có vẻ như có sự  thành công hơn? Câu trả lời ngắn gọn: Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng một chiến thuật đặc biệt cho việc này, mà quân đội Syria, ban đầu, chưa tìm thấy cách khắc phục, ngăn chặn…

Phía Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố rằng các máy bay Syria đang cố gắng hạ gục máy bay chiến đấu F-16 của họ. Đây là sự thật, bởi người Syria coi mình có chiến tranh với Thổ Nhĩ Kỳ và máy bay Thổ Nhĩ Kỳ là mục tiêu chính đáng của họ. Nhưng có một thực tế là không quân Thổ Nhĩ Kỳ không bay vào không phận Syria, nơi đã chính thức đóng cửa với họ, và phía Nga không bảo đảm an ninh trên lãnh thổ này. Vậy Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng cách nào hay chiến thuật gì để gây khó khăn cho SAA?

Chiến thuật đó là: Những chiếc F-16 tấn công từ trong lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ, thực hiện các chức năng bảo vệ UAV tầm xa, mà quân đội Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng như một phương án thay thế cho không quân tiền tuyến.

Người Thổ Nhĩ Kỳ tự mình sản xuất UAV loại Bayraktary và loại Anka-S. Đáng ngạc nhiên, UAV của Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những UAV tốt nhất trên thế giới. Người Thổ Nhĩ Kỳ đã học cách chế tạo chúng sau khi người Mỹ và người Israel từ chối không cho Thổ Nhĩ Kỳ tiếp cận thiết kế của mình.

Một chiếc Bayraktar, chẳng hạn, có thể ở trên bầu trời trong 24 giờ. Anka-S phát hiện ra một vật thể để tấn công, và Bayraktar phóng một tên lửa dẫn đường từ khoảng cách vài km và rời đi, còn người điều khiển ngồi trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ (tại cùng trụ sở ở Reyhanli hoặc tại căn cứ Incirlik khét tiếng) mang, dẫn tên lửa đến mục tiêu.

Hoạt động này được bao phủ bởi một số cặp F-16, thay đổi trên bầu trời tỉnh Hatay dọc biên giới Syria. Với dữ liệu được truyền từ máy bay cảnh báo sớm Boeint 737 AEW & C AWACS…thì ngay khi các máy bay Syria cất cánh từ các căn cứ tại Hama hoặc Aleppo, F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ hướng tên lửa vào chúng - và có thể tấn công thành công kẻ thù mà không cần rời khỏi không phận Thổ Nhĩ Kỳ. 

Những chiếc F-16 sử dụng tên lửa không đối không tầm trung AIM-120 AMRAAM cũ của Mỹ được thiết kế để tiêu diệt các mục tiêu trên không mà khuất tầm nhìn.

Đây là một chiến thuật…kiểu Israel, gắn mác Thổ Nhĩ Kỳ. Đã có một thời kỳ hữu nghị thân mật giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Israel là “hai quốc gia không phải là người Ả Rập duy nhất ở Trung Đông”. Thời kỳ này đã qua, nhưng các phi công Thổ Nhĩ Kỳ đã học được nhiều điều từ người Israel.

Chiến thuật “ranh ma” này, không quân Israel đã, đang thực hiện khi họ ném bom các mục tiêu của Iran ở Syria. Những chiếc F-16 của Israel xâm nhập từ biển Địa Trung Hải qua không phận Lebanon và phóng tên lửa qua Beirut hoặc Bekaa vào lãnh thổ Syria mà không rơi vào hỏa lực của Syria và không vi phạm các nguyên tắc ngoại giao chính thức.

Thực tế là không thể đối phó với điều này mà không vi phạm các quy tắc ngoại giao. Phòng không Syria không thể bắn hạ máy bay ai đó trên không phận quốc gia khác. Ngoài ra, người Syria không có kinh nghiệm và thói quen chiến đấu ngoài không phận quốc gia. Họ không có đầy đủ các phương tiện chiến tranh điện tử.

Mặt khác, trong khi hệ thống phòng không của Syria chủ yếu bố trí quanh Damascus để chống trả không quân Israel, SAA không ngờ Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng lực lượng và chiến thuật này khi tin rằng vùng trời Idlib đã hoàn toàn cấm bay với không quân Thổ Nhĩ Kỳ.

Nếu như phòng không Syria luôn bất ngờ, bối rối, bị động với chiến thuật đó của Israel thì với Thổ Nhĩ Kỳ, khi những F-16 khai hỏa từ không phận Thổ Nhĩ Kỳ và làm công cụ che chở cho máy bay không người lái, thay thế cho người Thổ Nhĩ Kỳ bằng cả pháo binh và hàng không tiền tuyến…phòng không Syria bó tay, bế tắc để lực lượng mặt đất chịu nhiều tổn thất không có gì ngạc nhiên.

Hiệp 2: Không quân Thổ Nhĩ Kỳ sấp mặt…

Bất chấp những tổn thất của SAA bởi UAV và F-16 thực hiện chiến thuật “ranh ma” nhưng S-300 Syria vẫn chưa sử dụng vì đối tượng tác chiến chính của S-300 không phải là UAV và không thể bắn hạ F-16 Thổ Nhĩ Kỳ lén lút nấp sau các dãy núi. Tuy thế, Syria đã có ô và sự giúp đỡ của Nga kịp thời…

1, Lực lượng “quân màu xanh” Nga (Đội quân tác chiến điện tử) và hệ thống tên lửa Buk-M2E…kịp thời cung cấp cho SAA để tiêu diệt, hạn chế UAV của Thổ Nhĩ Kỳ.

Bộ Quốc phòng Syria đã công bố một báo cáo, theo đó, các hệ thống tên lửa phòng không Buk-M2E Syria, trong cuộc chiến chống lại quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, đã thực hiện 25 vụ phóng tên lửa phòng không, bắn hạ thành công 20 máy bay không người lái và làm hỏng thêm hai máy bay không người lái chỉ trong 3 trường hợp bỏ lỡ mục tiêu trên không.

Một số nguồn tin cho rằng hơn 15% tổng số UAV của Thổ Nhĩ Kỳ đã bị bắn hạ trong tuần đầu của chiến dịch “Lá chắn Mùa xuân”.

Ngoài ra, chính Thổ Nhĩ Kỳ cũng công nhận rằng, thường xảy ra việc UAV của họ đã tấn công vào những vị trí không quan trọng của SAA và không nhằm vào binh sỹ SAA. Điều này dấy lên một nghi ngờ là đội quân EW của Nga đã ra tay áp chế máy bay cảnh báo tầm xa Boeint 737 AEW & C AWACS của Thổ Nhĩ Kỳ và bóp méo tín hiệu GMS như họ đã từng làm.

Có thể nói, sau bất ngờ chiến thuật sử dụng UAV, Thổ Nhĩ Kỳ đã hỗ trợ phiến quân tái chiếm Nayrab và Saraqib thì Nga đã ra tay kịp thời. Sự hỗ trợ của Nga đã giúp SAA lấy lại Saraqib và những làng quan trọng giải phóng hoàn toàn M5, đặc biệt bẻ gãy chiến thuật sử dụng UAV là mũi không quân tiền tuyến cuả  Thổ Nhĩ Kỳ.

Cũng giống như giới hạn chịu đựng của B-52 Mỹ bị bắn hạ trên bầu trời Hà Nội, khi tỷ lệ thiệt hại UAV ngày càng nhiều khiến cho sức chịu đựng của Bộ tổng Tham mưu TAF đến giới hạn…

2, Không quân Syria MiG-29 sau khi được trang bị tên lửa đã cất cánh

Với sự hỗ trợ của máy bay cảnh báo sớm, F-16 của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ tiêu chuẩn NATO đã bắn hạ 3 máy bay chiến đấu của Không quân Syria liên tiếp vào ngày 1/3, bắn hạ 2 chiếc Su-24, ngày 3/3 , bắn hạ 1 chiếc L-39.

Hai trận không chiến đã không chứng minh được hiệu quả chiến đấu của máy bay F-16 Không quân Thổ Nhĩ Kỳ, bởi lẽ, Su-24 là máy bay ném bom, cho nên khả năng không chiến của nó là rất hạn chế. Tuy thế, vì hành động “mổ gà bằng dao mổ trâu” nên nó đã lộ ra một chiến thuật (lộ bài) khiến Nga, Syria chủ động đối phó đánh bại…

Công nghệ và chiến thuật được kết hợp trong hoạt động tác chiến này như sau: Khi tấn công Su-24 Syria, radar chiến đấu cơ F-16 đã ngừng hoạt động và liên kết dữ liệu được sử dụng để lấy dữ liệu được truyền từ máy bay cảnh báo sớm Boeint 737 AEW & C AWACS. Do đó, không cần bay vào không phận Idlib, F-16 có thể “nhìn thấy” may bay Syria cất cánh lúc nào, ở đâu, máy bay kiểu gì…để “khóa mục tiêu”.

Đây là câu trả lời cho nhiều người thắc mắc rằng tại sao Su-24 bị hạ đó là Su-24 Syria mà không phải là Su-24 Nga, rằng phải chăng người ta tung tin là Su-24 Syria để Nga khỏi mất mặt…

Mặc dù những kết quả bắn hạ 2 Su-24, 1 L-39 chẳng là gì ghê gớm, nhưng đã truyền cảm hứng rất lớn cho tinh thần của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ…

Phi công F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ đã “lập chiến công” khi bắn hạ Su-24 phấn khích cầm một mảnh giấy trong buồng lái và tải nó lên mạng xã hội với dòng chữ “Người Nga, bạn ở đâu, chúng tôi chưa bắt đầu!”

Và người Nga đã đến nhưng đang ở dưới đất mà chưa cần bay lên trời…

Đầu tiên, người Nga nói S-300 Syria được quyền khai hỏa bắn hạ tất cả các vật thể bay để bảo vệ không phận quốc gia. Nga không bảo dẩm an toàn cho không quân Thổ Nhĩ Kỳ trên không phận Idlib.

Thứ hai, hàng trăm tên lửa không đối không hiện đại R-77 được Nga chuyển cho không quân Syria và, sau một thời gian huấn luyện thành thạo, các phi công của MiG-29 Syria sẵn sàng cất cánh lên bầu trời để đối đầu với F-16.

Việc chế áp điện tử với không quân Thổ Nhĩ Kỳ vùng biên giới thì đã có Nga lo, với tên lửa R-77 tầm bắn 70-80 km so với tên lửa của F-16 có tầm bắn chỉ 50 km thì MiG-29 Syria thực sự chiếm ưu thế tác chiến so với F-16.

MiG-29 đã chính thực trực chiến. Vài giờ trước trên bầu trời Syria, các máy bay chiến đấu MiG-29 của Không quân Syria đã được phát hiện, chúng bắt đầu tuần tra trên không phận khu vực các tỉnh Aleppo và Idlib. Sau khi MiG-29 của Syria xuất hiện trên bầu trời, máy bay quân sự Thổ Nhĩ Kỳ trước đây nằm ở biên giới Syria đã buộc phải rút lui sâu vào lãnh thổ.

Kết luận

Không dễ gì để khiến Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đến Moscow gặp Putin đề nghị đình chiến. Đơn giản là tỷ lệ máy bay, tỷ lệ quân nhân bị chết đã nằm ngoài sức chịu đựng của chính quyền Erdogan. Gắng nữa là toang luôn không chỉ Idlib mà cả chiếc ghế ông đang ngồi. Trong khí đó, mọi sự cố gắng đều bị chặn.

Ngừng bắn là thượng sách, tất nhiên để Putin chấp nhận ngừng bắn, Erdogan phải chấp nhận một số thiệt hại, nhưng đó chỉ là chiến thuật. Thời gian sẽ trả lời.

“Người Nga, bạn ở đâu, chúng tôi chưa bắt đầu!”. Người Nga đang giúp đồng minh ở Syria, họ không thể đến “gặp” bạn khi bạn đang ở sâu trong lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Nga đất rộng, tài nguyên đủ loại, không thiếu loại nào nên không đi xâm lược, không được phép nghênh ngang đi vào không phận người khác như bạn. Vậy đó.