Nga chứ không phải là Mỹ!

Trên Biển Đông, không chỉ Mỹ mới ngăn chặn Trung Quốc biến thành “ao nhà” mà chính Nga cũng vậy. Chính vũ khí Nga mới là trụ cột sức mạnh ngăn chặn sự hung hăng của Trung Quốc trong tương lại gần, chứ chưa phải vũ khí Mỹ. Biển Đông không của riêng ai, càng không phải là khu vực "sân sau" của Trung Quốc.

Tàu tuần dương tên lửa dẫn đường Moscow lớp Slava, loại 11.500 tấn của Nga tiến hành một cuộc tập trận trên Biển Đông.

Cuộc tập trận được tuyên bố với các loại vũ khí tên lửa, ngư lôi, pháo…đã khiến cho Mỹ bất ngờ, Trung Quốc chột dạ.

Tàu tuần dương tên lửa dẫn đường Moscow lớp Slava

Dư luận có thể chưa tin việc Nga có tập trận trên Biển Đông hay không, nhưng vì hoạt động tập trận đó, có hay không của Nga…lại không quan trọng bằng tuyên bố tập trận. Vì thế chỉ cần tuyên bố tập trận là đủ mọi thông điệp cần chuyển tải.

Chuyện sẽ bình thường nếu như vị trí, khu vực mà tàu tên lửa dẫn đường của Nga diễn tập không phải là Biển Đông. Vì Biển Đông là nơi tranh chấp quyết liệt giữa Việt Nam và Trung Quốc, là nơi đụng độ chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc đang xảy ra rất gay gắt…là nơi rất xa với Nga, thì sự xuất hiện một cuộc tập trận tại đó có vẻ như lãng phí, tình huống diễn tập thiếu thực tế…nhưng không phải vậy.

Biển Đông, chính Nga đến trước Mỹ và Trung Quốc

Trong thập kỷ 80 của thế kỷ trước, Liên Xô cũ kết hợp với Việt Nam thành lập công ty góp vốn, cùng liên thủ khai thác mỏ Bạch Hổ ở Biển Đông, sản lượng khai thác chiếm một nửa tổng sản lượng dầu thô của Việt Nam. Đến nay, đây vẫn là mỏ dầu lớn nhất của Việt Nam.

Theo thống kê, đến nay Nga đã trở thành đối tác hợp tác nước ngoài lớn nhất của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam. Nga đã trở thành chỗ dựa lớn nhất của cộng đồng kinh tế do Việt Nam liên kết với các cường quốc trên thế giới tạo nên trên vấn đề Biển Đông. Các công ty dầu mỏ phương Tây khác như Exxon Mobil, BP, TOTAL những năm gần đây mới góp vốn với Việt Nam khai thác dầu khí.

Nga hợp tác với Việt Nam bởi Nga được chia sẻ lợi ích kinh tế to lớn tại Biển Đông, đồng thời đảm bảo được lợi ích an ninh, mang tính chiến lược và toàn cầu của Liên bang Nga thời Putin trước một Trung Quốc hung hăng đang trỗi dậy.

Và như vậy dễ thấy rằng, tại sao trong những năm gần đây Nga lại đồng ý bán cho Việt Nam những trang bị vũ khí đời mới lợi hại, chuyên dùng cho xung đột tại Biển Đông với mức ưu đãi lớn hơn nhiều so với Trung Quốc. Những hệ thống vũ khí tiên tiến, bao gồm tàu ngầm lớp Kilo 636, máy bay chiến đấu Su-27, máy bay Su-30 và nhiều tên lửa đối biển, radar…loại vũ khí nào mà Nga bán cho Việt Nam cũng có tính năng tiên tiến hơn hẳn các vũ khí bán cho Trung Quốc trước đây, tỷ lệ giữa tính năng và giá cả cũng cao hơn. Các loại vũ khí lợi hại này sẽ nhanh chóng hình thành sức chiến đấu và hoạt động khắp nơi thuộc vùng Biển Đông và biển phía Đông Trung Quốc, tạo ra sự đe dọa khá lớn đối với sự bành trướng của Trung Quốc, nhằm đảm bảo an toàn cho việc khai thác các mỏ dầu của Việt Nam-Nga, đồng thời kìm Trung Quốc “lăm le” tại vùng Viễn Đông của Nga.

Chẳng ngẫu nhiên, khi Nga tận tâm “đầu tư công nghệ” giúp Việt Nam biến quân cảng Cam Ranh, một căn cứ quân sự có vị trí, địa thế lợi hại bậc nhất trên thế giới, tạo ra một sức mạnh răn đe lớn và…tất nhiên, Nga được ưu tiên trong sử dụng là logic.

Quan điểm của Nga trên Biển Đông là giải quyết tranh chấp bằng hòa bình (phù hợp với Việt Nam, Mỹ, nhưng khác Trung Quốc) và chống lại việc quốc tế hóa Biển Đông (khác quan điểm của Việt Nam, Mỹ, nhưng phù hợp với Trung Quốc).

Tại sao Nga không muốn quốc tế hóa Biển Đông? Vì Nga không muốn Mỹ nhảy vào Biển Đông sẽ tạo ra một tiền lệ không hay cho việc tranh chấp giữa Nga và Nhật Bản trên quần đảo Curil.

Trong khi đó, Việt Nam làm sao có thể hợp tác, hoàn toàn giao phó tuyệt đối về an ninh, chủ quyền trên Biển Đông vào Nga khi Nga và Trung Quốc đang bắt tay nhau? Nếu thế chẳng khác nào “bỏ tất cả trứng vào một giỏ”, do đó, quốc tế hóa Biển Đông, lựa chọn cơ chế an ninh chung, phù hợp, đa phương hóa…là sách lược đúng đắn, khôn khéo của Việt Nam.

Như vậy, Nga đang có “của chìm, của nổi” rất lớn ở Biển Đông, do đó, về lợi ích thực tế trong cấu trúc hiện nay ở Biển Đông, Mỹ là kẻ đến sau Nga, kể cả Trung Quốc cũng vậy thôi.

Với Mỹ, sự chính thức nhảy vào Biển Đông là tháng 7/2010 khi tuyên bố Mỹ có lợi ích quốc gia tại Biển Đông, đã khiến Trung Quốc nhảy dựng. Xét ở góc độ chiến lược thì chủ yếu là để ngăn chặn Trung Quốc biến Biển Đông thành “ao nhà”, thành khu “đặc quyền quân sự”, tiến xuống phía Nam thách thức vị thế, quyền lực của Mỹ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, khống chế tuyến hàng hải trên Biển Đông và đe dọa an ninh của đồng minh Nhật Bản. Tóm lại là kể từ khi Trung Quốc trỗi dậy, không che đậy mưu đồ bá chủ thế giới…thì Mỹ mới nhảy vào Biển Đông là nơi được Trung Quốc cho là “con đường sinh mạng” để ngăn chặn.

Như vậy, tuy đến sau Nga nhưng lợi ích an ninh của Mỹ trên Biển Đông lại có tính “sống còn” hơn Nga. Nếu Trung Quốc chiếm được Biển Đông thì Nhật Bản, đồng minh của Mỹ sớm muộn gì cũng trở thành chư hầu và Mỹ đã quá muộn khi nhận lời đề nghị “chia đôi TBD”, bởi lúc đó Trung Quốc muốn nhiều hơn nữa. Vì thế, Biển Đông hiện giờ được coi như là khu vực “quyết chiến chiến lược” của 2 cường quốc Trung-Mỹ.

Đó là lý do vì sao Mỹ rất coi trọng Việt Nam mà các thứ rào cản như nhân quyền vớ vẩn… không là gì so với lợi ích chiến lược, an ninh quốc gia Mỹ. Việt-Mỹ có lợi ích an ninh quốc gia “tương đương” nhau trên Biển Đông, có nghĩa là nếu như đối sách của Mỹ trên Biển Đông ngăn chặn Trung Quốc thành công thì chủ quyền Việt Nam được bảo đảm. Cho nên, sự hợp tác, chia xẻ, hỗ trợ…giữa Việt Nam-Mỹ là nhu cầu tất yếu.

Nga “tuyên bố” gì trên Biển Đông?

Trước hết là với Mỹ. NATO đã từng nếm trải những hành động của không quân Nga khi Nga muốn chứng tỏ “Nga là một cường quốc” thì cuộc tập trận trên Biển Đông, Nga không chứng tỏ với NATO mà là với Mỹ và Trung Quốc. Đó là, Nga sẽ có mặt bất cứ đâu, bất cứ khi nào, bất cứ mọi thời tiết để nhắc nhở bất kỳ ai phớt lờ, bất chấp lợi ích quốc gia Nga. Mỹ-NATO đã nhận thức được vấn đề này tại Ukraine khi coi thường, bất chấp cảm giác an ninh của Nga, nhưng chưa đủ. Tổng thống Nga đã từng tuyên bố, “TTP mà nếu thiếu Trung Quốc và Nga thì không bao giờ có kết quả”, điều đó có liên quan gì không với thành bại của “Chiến lược châu Á-Thái Bình Dương” của Mỹ khi phớt lờ Nga? Nếu Mỹ cứ “nhúng mũi vào chuyện của người khác” thì Nga cũng vậy, vì Nga là một cường quốc.

Tiếp theo là với Trung Quốc. Cuộc tập trận này khiến cho Trung Quốc chột dạ, trước một “đối tác chiến lược”, là một điềm dữ cho Trung Quốc ở Biển Đông.

Biển Đông là “ao nhà” của Trung Quốc hay, hơn 80% Biển Đông là lợi ích cốt lõi của Trung Quốc…mà Bắc Kinh tuyên bố như thế, Nga lại không biết sao? Cuộc tập trận này, Nga tổ chức độc lập, không cùng với Việt Nam hay Trung Quốc, cho nên, ở đâu trên Biển Đông mà nằm ngoài quyền cho phép của Trung Quốc?

Nga biết, có nghe, nhưng qua cuộc tập trận hay tuyên bố tập trận này, Nga đã chính thức sổ toẹt vào cái tuyên bố đó của Trung Quốc.

Tiết Lý Thái, nghiên cứu viên Trung tâm an ninh và hợp tác quốc tế Đại học Stanford đã đánh giá rất chính xác rằng: “Hiện nay, Nga ngoài mặt vẫn giữ thái độ tươi cười với Trung Quốc, trong ngoại giao thì nói ý cay bằng lời ngọt, trong hành động thì chỉ làm không nói. Nga giống như “con vịt đạp nước”, trên mặt nước thì dường như không có động tĩnh gì nhưng dưới nước lại giở võ chân”.

Vì ở Biển Đông, Trung Quốc tham lam, bất chấp tất cả, đã phớt lờ lợi ích và cảm giác an ninh của Nga, cho nên, Nga giáng trả là hợp lệ. Thật ra, việc Trung Quốc đang dùng nguồn lực để xây dựng các căn cứ quân sự trên quần đảo Trường Sa để khai thác dầu, tranh chấp chủ quyến…với Việt Nam, nếu như Việt-Nga thỏa thuận, chỉ cần một giàn tên lửa Iskander bố trí bí mật trên một đảo nào đó của Việt Nam thì mọi toan tính của Trung Quốc sẽ trở nên vô nghĩa.

Bên lề hội nghị APEC, Putin và Tập Cận Bình sẽ gặp nhau, sẽ nói với nhau tất cả, nhưng, cuộc tập trận trên Biển Đông đã chuyển tải nội dung mà ông Putin khó nói, không thể nói.

Trên Biển Đông, không chỉ Mỹ mới ngăn chặn Trung Quốc biến thành “ao nhà” mà chính Nga cũng vậy. Chính vũ khí Nga mới là trụ cột sức mạnh ngăn chặn sự hung hăng của Trung Quốc trong tương lại gần, chứ chưa phải vũ khí Mỹ. Biển Đông không của riêng ai, càng không phải là khu vực "sân sau" của Trung Quốc.